Bart Kamp

In de jaarrekeningen van stichtingen en verenigingen wordt vaak bij de grondslagen vermeld dat de jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met RJ 640 'Organisaties-zonder-winststreven'. Dit suggereert dat zo'n jaarrekening op een geheel ander stelsel is gebaseerd dan een 'commerciu00eble' jaarrekening die op de RJ en Titel 9 BW2 is gebaseerd. Dat is feitelijk niet het geval. Wat zijn de verschillen en overeenkomsten?

Onlangs heeft de International Accounting Standards Board (IASB) een voorstel gepubliceerd tot verduidelijking van materialiteit rond de toelichting van waarderingsgrondslagen in jaarrekeningen, gebaseerd op de International Financial Reporting Standards (IFRS).

Privacy is een actueel onderwerp. Het gaat dan meestal om de privacy van natuurlijke personen. Maar heeft een rechtspersoon ook recht op privacy? Openbaar te maken jaarrekeningen geven veel bloot van ondernemingen. Soms raakt dat ook de informatie van natuurlijke personen, zoals bijvoorbeeld bestuurders en individuele contractpartijen van de onderneming.

Een algemeen uitgangspunt voor de jaarrekening is dat de jaarrekening een feitelijke weergave van transacties is. Intenties van het bestuur zouden geen rol mogen spelen. Soms wordt daar nadrukkelijk op gewezen in de regelgeving. Maar er zijn echter ook onderwerpen waar intenties wel in aanmerking worden genomen. En zelfs waar intenties naar keuze mogen worden meegenomen.

De effectieve belastingdruk is een bekende financiu00eble ratio. Het is de verhouding tussen de belastingkosten en de winst voor belasting. In principe zou deze belastingdruk in Nederland gelijk zijn aan het nominale belastingtarief. Maar in de praktijk wijkt dit toch vaak af. De huidige richtlijnen van de Raad voor de Jaarverslaggeving (RJ) bevatten voor grote ondernemingen al een aanbeveling om in de toelichting een verklaring van dit verschil op te nemen. Met RJ-Uiting 2019-4 wordt echter voorgesteld dit te verplichten, en dan ook voor middelgrote ondernemingen.

Voor boekjaar 2018 is de brexit - moment van daadwerkelijke uittreding uit de EU - een gebeurtenis na balansdatum. Maar het besluit tot brexit was al eerder genomen, dus naast een toelichting van de mogelijke gevolgen voor de onderneming, kan mogelijk ook de waardering van activa geraakt worden. De grote mate van onzekerheid over de gevolgen zal het veelal lastig maken om concreet te berekenen wat een eventuele afwaardering of voorziening zou moeten zijn. De verhuizing van sommige Britse ondernemingen naar Nederland kan juist voor bepaalde Nederlandse ondernemingen een gunstig effect hebben. Wat zijn concrete gevolgen van de brexit voor meer jaarrekeningrechtelijke aspecten, zoals wettelijke vrijstellingen?

Bij het overnemen van een onderneming wordt meestal meer betaald dan de waarde van de (netto) individuele bedrijfsmiddelen van die onderneming. Immers, sommige waardebepalende factoren blijken niet uit de balans, zoals technische kennis binnen die onderneming, haar marktaandeel of de synergie die de overnemende partij met de overname kan bereiken. Dit meerdere wordt als goodwill geactiveerd en vervolgens over meerdere jaren afgeschreven. Maar wat te doen als juist minder wordt betaald dan de waarde van de overgenomen bedrijfsmiddelen? Wat is hiervan de bedrijfseconomische betekenis en hoe blijkt die uit de jaarrekening?

Onlangs is editie 2018 van de Richtlijnen voor de Jaarverslaggeving (RJ) verschenen. De aanpassingen betreffen vaak kleine technische verduidelijkingen die lang niet voor alle ondernemingen relevant zijn. Een aantal van de wijzigingen is al eerder door de RJ als Uiting bekend gemaakt. In dit artikel worden de belangrijkste wijzigingen gegroepeerd in wijzigingen bij 'algemene' onderwerpen, voor bijzondere bedrijfstakken en voor beursgenoteerde ondernemingen (en soortgelijke organisaties van openbaar belang).

Onlangs heeft de Europese Commissie een openbare consultatie (enquu00eate) uitgezet met als centrale vraag of de Europese regelgeving voor de jaarrekening nog steeds adequaat is (EC fitness check). Deze regelgeving betreft enerzijds de Europese richtlijn die door lidstaten in de eigen wetgeving is verwerkt en anderzijds het 'importeren' van de IFRS-regelgeving voor beursgenoteerde ondernemingen. Inmiddels heeft de Nederlandse Raad voor de Jaarverslaggeving (RJ) zijn visie bekendgemaakt door het ingevulde enquu00eateformulier op zijn websiteu00a0op te nemen. In dit artikel worden enkele aspecten uitgelicht.

Vanaf boekjaar 2019 geldt onder IFRS een nieuwe standaard voor de verwerking van leases. De Raad voor de Jaarverslaggeving heeft aangekondigd dat deze nieuwe benadering ook binnen de RJ mag worden toegpast.